Słownik etymologiczny języka polskiego/abecadło

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Artykuł w Wikipedii Artykuł w Wikipedii
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

abecadło, ‘nauka czytania (i pisania)’, jak alfabet lub ruska azbuka od pierwszych liter elementarza czyli lamentarza, z łacińskiego abecedarium; w 15. wieku obiecadło, bo łac. a odpowiadało stale polskie o w pożyczkach. Dowcip szkolny sadził się na wiersze, np.: »abiecadło, śniadł pies sadło, matka mydło, ociec szydło; wlazł na półkę, śniadł gomółkę« (Wokabularz krakowski z r. 1539), lecz nie urabiano u nas całych zdań z abecadła, jak np. francuskie: Abbé cédez itd. albo dawne próby czeskie (i nowe ruskie z azbuką); końcowe -dło, zamiast -do, lepiej spolszcza; inni Słowianie zadowalają się samą abecedą.