Seite:De Geschichtsauffassung 279.jpg

aus Wikisource, der freien Quellensammlung
Fertig. Dieser Text wurde zweimal anhand der Quelle korrekturgelesen. Die Schreibweise folgt dem Originaltext.

daß Irenikus hier auch schon die Ausgabe des griechischen Neuen Testaments des Erasmus anführt.

89) Exegesis III, 80: Sunt praeterea, qui intentissima cura Suevorum historiam adierunt, ut Urspergensis, Conradus Peutinger et alii. Nauclerus paulo effusius rem tractavit, verum non per modum genealogiae, nunc illum, nunc hunc tantum nominando, sine omni progenierum aut stirpium connectione et necessitate.

90) Doch scheinen sie mehrfach auf gleichen Quellen zu beruhen. Ein Vergleich würde sich lohnen.

91) S. die Tafeln Exegesis III, 4, 17 [Franken hier ohne Trojanerstammbaum], 33 [alle Kaiser von Karl d. Gr. bis Maximilian „quomodo de genere in genus descenderint“].

92) Exegesis III, 58: aliquorum nomina in Katelspurg loco, tribus a Norinberga miliaribus distante, continentur, ubi et eorum genealogia ac sepultura memoriae prorogantur. III, 59: Vidimus huius rei testes literas in castro Schillingsfurst, ebenso III, 99. Vgl. im geographischen Teil X, 12: Verum Germania circa Nurembergam altissima est et praecipue versus partes, ubi arx Schillingsfurst cernitur, quem locum totius Germaniae eminentissimum altissimumque puto (! Schillingsfurst liegt in der Tat auf einem Höhenpunkt der fränkischen Terrasse). III, 91 kennt er eine Münze von Wilhelm von Holland, dem Sohne Ludwigs des Baiern.

93) Exegesis III, 63: Omnes illae praedictae facultates uni Henrico accesserunt, foelici plane ac omnium principum absolutissimo, si quid in rerum natura tam absolutum fuisset, quod stabilitate quadam modesta ac foelicitate niti possit, ita quod interitu careret.

94) S. die Bemerkungen über die bairischen und schwäbischen Genealogien.

95) Für die Disposition Buch IV Prooemium: Verum ut demum ad rem, quam paro, redeam et institutum ordinem dicam, quem ita stare volumus, ut in proximo libro de Germanorum nobilitate agatur. Liber igitur subsequens rei superiori natura coniungitur, nam praesens liber ad bellicam Germanorum virtutem transibit, ex qua verae nobilitatis fons in Germanos descendit, unde magna illius voluminis pars ex priori pendet.

96) Exegesis V, 39 wohl die erste Zusammenstellung der antiken Nachrichten über den Limes, dann 40: Germania quamquam exilis fuerat et undique Romanis [Text: Germanis] circumdabatur, tamen Romanorum potentiam posthabuit. Unde Romani libenter et ex aequo a Germanis (licet potentissimi) abstinuissent, si Germani eorum pacem non fuissent aspernati. Reposuerunt igitur Romani praesidia in limites, non ut Germaniam caperent, verum ut tantum a populatione provinciarum a Germanis affectarum ipsos arcerent.

97) Exegesis V Conclusio: Id scribendi genus, quod nunc nostro ingenio cessit, in me requisivit, ut pariter a prima Germaniae origine usque ad calcem in deducendis historiis pergerem. Multa tamen nos averterunt, quorum maximum erat, quod vidissem maximam aequaevorum meorum partem in recentioribus historiis vehementur occupatam antiquitatis vero penitus nullam habuisse rationem, tot enim chronici, tot annales, ut nihil in his desideretur, quod saeculo recentiori contigit. Nec anni, nec horae desunt, minutis rem metiti sunt, ut fit, quando rerum novarum impensiores sumus. Sunt, quibus rerum novarum cura erat, qui historias recentiores effuderunt ac plenis spatiis dilataverunt, in quorum