Poesie nella Lingua Tedesca dei Sette Comuni Vicenti

aus Wikisource, der freien Quellensammlung
Textdaten
Autor: Agostino dal Pozzo
Illustrator: {{{ILLUSTRATOR}}}
Titel: Poesie nella lingua tedesca de’ Sette Comuni Vicentini
Untertitel:
aus: Vorlage:none
Herausgeber:
Auflage:
Entstehungsdatum: 18. Jhd.
Erscheinungsdatum: Vorlage:none
Verlag: Vorlage:none
Drucker: {{{DRUCKER}}}
Erscheinungsort:
Übersetzer:
Originaltitel:
Originalsubtitel:
Originalherkunft:
Quelle: sprachminderheiten.de [1]
Kurzbeschreibung:
Eintrag in der GND: 1053409109
Bild
[[Bild:|250px]]
Bearbeitungsstand
unvollständig
Dieser Text ist noch nicht vollständig. Hilf mit, ihn aus der angegebenen Quelle zu vervollständigen! Allgemeine Hinweise dazu findest du in der Einführung.
Um eine Seite zu bearbeiten, brauchst du nur auf die entsprechende [Seitenzahl] zu klicken. Weitere Informationen findest du hier: Hilfe
[[index:|Indexseite]]


POESIE
NELLA LINGUA TEDESCA
DE’
SETTE COMUNI VICENTINI


Iscrizione che esiste nella Camera della Reggenza de’ Sette Comuni

Sleghe, un Lusaan,
Genebe, un Vûesche,
Ghel, Rotz, Robaan
Dise saint siben
Alte Komeûn
Prudere liben.


Oester ghesanger,
Ovvero Ode spirituale, che cantavasi in Asiago netie feste di Pasqua fin dall anno 1579. La quale trovasi registrata nel volume delle Visite Vescovili di tal anno.


I.

Christ ist erstanden
 woll von der marter allen,
 Des sollen wir alle fro sein,
 Un Christ sol unser trost sein. Kyrie eleison.

II.

Undt wär ehr nitt erstanden
 So wär die Welt zergangen
 Unde seytt das ehr erstanden ist,
 So Loben wir den Herren Jesum Christ. Kyrie ec.

III.

Maria die vil harte
 Sie ist ein rosen garten,
 Undt den Gott selbar gezierat
 Mit seiner gottlichen Maiesta. Kyrie ec.

IV.

Maria die vil reine
 Sie hett ein grosse seine
 Um unsein Herren esum Christ,
 er aller Wält ein tröster ist. Kyrie ec.

V.

O du heiliges Creutze
 Behû uns Christen Leute;
 Und das die Unglaubigen werden berckert,
 So wirt der Christlich glaub vill gemert. Kyrie ec.


VI.

Es giengen drey heilige Fraûen,
 Die wolten das grab beshawen,
 Sie suchten den Heren Jesum Christ,
 Der alle wölt ein helfer ist.
  Kyrie ec.

Alleluja, Alleluja, Alleluja
Des sollen wir alle fro sein,
Undt Christ soll unser trost sein.
Kyrie ec.


Questo Cantico Pasquale fu scritto colle lettere tedesche nel volume delle visite e sottoscrito Ego Presbyter Franciscus Luggati manu propria, era allora economo di Asiago.


Medesimo alquanto variato cantavasi anche ne’ XIII. Comuni Veronesi, dove era stampato, la copia del quale è la seguente.


Christus ist au ghestanden
 Von der marter alle,
 Daz sollen bier alle froalich sayn
 Christus bil unser troast sayn. Kyrie eleision.

Ber er nicht au ghestanden,
 So ber de Belt verganghen
 Sayt dar er erstanden ist
 So loben bier den Herren Jesum Christ Kyrie ec.

Es ghienghen drai heilighen Fraughen
 Daz morghens frue im taghen,
 Sie suechten den Herren Jesum Christ,
 Der von den toat erstanden ist. Kyrie ec.

Maria du reine
 Du hast ganz sear ghebeinet
 Um ûnser Herren Jesum Christ,
 Der von den toat erstanden ist. Kyrie ec.

Maria du zarte,
 Du pist an roasen garte
 Den Gott selber ghezieret hat
 Mitt sainer Gottlichen Maiestat. Kyrie ec.

Christus lagh in grabe
 Sunz anden dritten taghe
 Verbunt and hend, un fûecen
 O sûnter du sol puezen. Kyrie ec.

Christus lieber Herre
 Durch dainer marter ehre,
 Verleygh ûns allen sailighes end,
 Und auch ain froalich auferstend Kyrie ec.
 Alleluja, Alleluja, Alleluja
 Daz sollen bier ale froalich sayn
 Christus bill unser troast sayn. Kyrie ec.
 
 


Altra copia della medesima Lauda avuta dai XIII. Comuni Veronesi, ma molto scorreta.


Christ ist au stanen
 Unt fonder marter allen,
 So suole bier alle froa sain
 Un Christ sol unsen troster sain. Kyrie eleison

Unt berar niet uf stanet
 So berbier alle dergangen,
 Unt saitare naraf stane ist
 So lobe bier den Vater Jesum Christ. Kyrie eleison.

Giengen auf drai fraue saboten
 Das grabt lange sa soecten
 Unseren ere Jesum Christ,
 Des alder belt elfar ist. Christe eleison.

Maria do so ben vainen
 Do assofel ge bonet ume
 Unseren ere Jesum Christ
 Des alder belt elfar ist. Christe eleison.

Maria de loben zarte
 Do pist a roasen garte
 Gia ment Got sebar ge ciern
 Bast mit saner alegen Maistat. Kyrie eleison

O do aleges Crauce
 Bauetus Christan lente
 Un di unglo began for chian
 So bir dar Christ globege mer. Kyrie eleison.
 Kyrie eleison, Christe eleison, Kyrie eleison.

So sule bier alle froh sain,
 Un Christ sol unsar trostar sain. Christe eleison.
 Alleiluja, Alleluja, Alleluja.
 Sol bier alle froa sain
 Un Christ sol unser trostar sain. Christe eleison.
 
 




Quera medesina Laude spirituale alquanto alterata cantasi tuttavia in Asiago nel giorno di Pasqua dopo il vespro.


Christ ist aufstannet
 Vun aller marter alle: Alle-Alleluja.
 Un berrar nia aufstannet,
 Zo ber de belt zorganghet: Alle-Alleluja.
 Un zainten ear aufstannet, ist
 Zo cloban in Vatter Jesun Christ. Ale-Alleluja.

Christ lac ime grabe
 Stin auf am’ostartaghe: Alle-Alleluja.
 Ar nam zain Creuce in zain hant,
 Ar ghat in zeighen uber alle lant. Alle-Alleluja

O du alghez Creuze
 Boûtûs Christan leute. Alle-Alleluja.
 Sain Peiter unter me stoane lac
 Vorporghet fin aften rieden tach. Ale-Alleluja.

Da Kamen auf drai Fraughen
 Za bolten dez grab aufschaughen Alle-Alleluja.
 Da kamen auf drai Möre
 Bia Christ aufsammer bere. Alle. Alleluja.
 Un solebar alle froa sain,
 Zo Christarr unzar Christan sain. Alle-Alleluja.




Altre Lauda spirituale, che cantasi in Asiago


Da banderte ûnzar Frau,
 Da banderte in vrœ̂mede lant:
 Da banderte ûnzar Frau,
 Da banderte in vrœ̂mede lant
 Un hit den Jesus nindert dorvant.

Abetar nindert ga-seighet
 Den libersten Sun, den main?
 Abatar nindert &c.
 Un den halgesten Gott, den main?

Igh saghten bul neghtan speite
 Von Giuden aus aufghein
 Ich saghten &c.
 Un vor Giugen aus aufghein

Baz trigher af saindar eute
 An kroana, un an Kreuce.
 Baz trigher &c.
 An kroana, un an Kreuce.

Ba trigar des Kreuce,
 Ar trighez a ten pergh:
 Ba trigar &c.
 Bitan groaza marter Ear het!

Ba tvigar da kroana,
 Ear trixe in da stat
 Ba trigar &c.
 Hit an groaza marter ga haat.

Muter un aufrau Muter.
 Lazetagh night vordriessen:
 Muler un &c.
 Un lazetagh night vordriessen.

Des Hûmel un raigh ist eure
 Da paine da ist bul main:
 Des Hûmel &c.
 Un da paine da ist bul main.

Baz schichet Got zo coufan
 Un an rosa, un an verban plut:
 Baz schichet &c.
 Un an rosa, un an verban plut.

In leistan un sain zaitan
 Da tozeme bul ime ganúc
 In leisten &c.
 Un tot allar Belt ganúc.
 Fine.


Orazione Dominicale,
o sia il Pater noster in tedesco, fatto da D. Giovanni Costa Maestro di eloquenza nel Seminario di Padova e Accademico Regio.


Ûnzar Vatar vume Hûmel,
Sai dorkannet, un ga clobet
Ûber alle eûr halgher Namen:
Az dar seghen, ba Jart steet,
Ba Jart habet in schön Raigh:
Az sai hörtan, baz Jart belt
Bia in Hûmel a so at Erda:
Ghett-ûz heûte, un alle taghe
Ûnzar proat hia zo leban:
Ûz vorghebet ûnzar schulle,
Bia den andarn biar vorgheben:
Traibet hiin de pôôse dink,
Un boûtet-ûz vun sûnten,
Vume Teûvel, benn ear kimmet.
A so saiz, Vatar, a so.


Nel 1657 fu stampato in Badova le 8 pagine in quarto con questo titolo Musarum festivi cantus, dum laurea philosopho-medica perill. et excell. D. Joan Laurentinius Vierius Vicentinius coronaretur in libretto, fra le cui poesie latine ed Italiane avvi per il sequente sonetto Cimbro tedesco il quale fu Gio. Andrea Schmeller testè si stampo a Monaco di Baviera fra’ vari pezzi raccolti di letteratura Cimbro-tedesca con qualche correzione rispetto all’ortografico modo


In me Dotoraden von me Heeren Zan-Lorenzen Viero Visentainer Ann. 1657.


Baz tuetar Sleegar! sraighet halle Viva:
Padobe laghhet, on nogh andre steite;
Halle truestensich gia in dieser veirte;
Sraighet net heppa dander Belt, on diesa
An vater brom’ hiist heugh heute gheborten,
Beildar mit sain vertu un saime lesan
Mit Gotez hiilfe zo salvavan ‘z leban
Grozen vo hemest hiin gaitheugh conforten
Viero der veiren hiist dieser ghe ruefet
Beilder heut’ in Filosofia doterart hiist
On vonder Medesin de croana traghet
Halle donch annander heuch heut truestet
On sait dizzan der tach von legrezzen hist
Viva der Viero hertan halle sraighet.

An goeter Xell.


Nel Dottorato in ambe le Leggi del Sig. Francesco Sartorelli di Verona


Gasengle.


Igh pin galóffet hin bi’ an billar chiel
 In amme tághe vun da hóame hia
 Zoa zu séghan (un maz bul clouben) bia
 Z'ist vun diár heute o máindar gútar Ksel.

Un han gavúnt in wek mai téute Pel
 Préghtenten vun sain túen mimme Belía:
 Un igh han kuút: hettetar héute nia
 Téute gaseet in Cische Sartorel?

Un ear: igh han gaseet: uh bezanbárt!
 Un du pist hia? mitt' ime uh bíbel léute!
 Un éar immíten mimme gávingard’ aan.

In igh: sai sélegh déar d' at gammaght in Maan
Un de sunna, un de stearn. Disar ough héute
Ist dráuz vráilegh, ist dráuz, ar ist passart.

Igh han hórtan kûét debbart;
Bear minsegh sláfet, an de brive kéart,
 Magghen an káifen sprunk ist hórtan beart.

[D. Francesco Scajaro, Parroco di Foza]