Seite:1863 Sammlung alt- und mitteldeutscher Wörter aus lateinischen Urkunden.djvu/013

aus Wikisource, der freien Quellensammlung
Fertig. Dieser Text wurde zweimal anhand der Quelle korrekturgelesen. Die Schreibweise folgt dem Originaltext.

brechere. (mhd. brëcher MZ. 1, 242.) lapides frangent, qui v. brechere dicuntur. 1273 L. 2, 652.

broil (mhd. bruel MZ. 1, 267) Grasplatz, s. athtas.

bruckepenninke, bruhus, bruus s. pfenninc. hus.

bruloffleut. (ahd. brùtloufti Graff 4, 1120. mhd. brûtlouft, brûtlouf MZ. 1, 1047, RA. 434. Brautlauf Schiller, Tell 4, 3.) Brautlaufleute, Zeugen bei der Vermählung. nuptiae testes, qui dicuntur bruloffleut. 1288 L 2, 846.

bucking, Bücking. unum allec arefactum, quod bucking v. appellatur. 1309 A. 2, 702. mesa buckingorum. 1341 G. 3, 432. Das Wort ist mhd. noch nicht vorhanden, in Grimms d. Wörterb. aus dem J. 1482 angeführt.

bůcshuit, buhcgeshude s. hut.

bude, boda, bode. (mhd. bùde, buode MZ. 1, 280.) Bude. tunae (s. d.) vasa magna ad vindemiam necessaria, quae appellantur buden. 1222 J. 1, 155. quatuor bodas. 1308 R. 10, 455.

kramboden. institoria, quae dicuntur kramboden. 1332 R. 14, 75.

wesslebode, weslibode, Wechselbude. fabrica cameraria (Münzgebäude), quae wesslebode, weslibode dicuntur. 1322 N. 5, 145. 146.

budel, bůdellus s. bedellus.

budinc, budink s. dinc.

bugelt s. gelt.

burammeth s. ambet.

burban, burding, burkor, burmester s. d. 2. W.

burdecanus des Bischofs. 1258 L. 2, 452.

burden. (ahd. burdi Graff 3, 162. mhd. bürde MZ. 1, 154. Last, Bürde). Masz, einer Traglast gleich. mensura, quae v. burden vocatur. 1163 J. 1, 699. anfora, burden. 1163 G, 1, 378.

burdiban s. ban.

burdura. habemus de vico ocinas duas, i. e. casas duas, in qua sunt ine (inae) tres, quae v. nuncupantur patelle (patellae). exit de una ina in unoquoque mense burduras XIV (burdurae XIII). ex his burduris excipit operator quatuor. de unaquaque ine exeunt in ebdomada burdure sex i. e. cotidie una. in medio aprili incipiunt burdure (burdire) usque intrante mense decembrio. postea autem ine dabitur in canlo, si magister voluerit. 893 J. 1, 164. Graff 1, 299 hat die ganze Stelle mit Ausnahme der Worte ex his-una und mit den in Klammern stehenden Abweichungen, fügt aber nur bei: ina - Kessel? Diefenbach Gloss. 392 hat: ocina = vehiculum velox, Schnellwage.

burgen. (mhd. burc, bürge MZ. 1, 165). mansiones burgen. 1252 H. 1, 625.

burgban, burgfride, burcgeseze, burgraveschaft, burghude, burglehen, burgman, burgstadel, burchwere s. d. 2. W.

burglichbu, munitio. 1261 H. 1, 686

burstruck. cum rubetis v. nuncupatis burstruck. 1372 R. 19, 251.

burtich (mhd. bürtec MZ. 1, 155), bürtig. ipse B. comes spurius erat, quod v. wanburtich dicitur. 1030 O. 117.

buteil, buweteil, buwetheylung s. teil.

C. s. K. Z.
D.

dagescalc. (mhd. tageschalc Zn. 463.) Ein Mann, der als Feldarbeiter, Gärtner, Koch, Bäcker etc. um Taglohn arbeitet. dagescalci aut cerearii. 1116 J. 1, 496. dagescalci aut censuales, qui cereales dicuntur. 1112 J. 1, 484. dagescalci. 1056 J. 1, 401. 404.

dateil s. teil.

dechine. (mhd. dëhem, dëheme MZ. 1, 310. H. 220. RA. 523.) decimae, quae v. dechine vocantur. 1171 L. 1, 439. Ausmärker durften, gegen Vergütung an die Mark, ihre Schweine in die Mast geben, wahrscheinlich vor Alters gegen Verabfolgung des zehnten Thieres, worauf ich den Ausdruck beziehe: Die Schweine zur Mast dechen, dechmen. RA.